Chiroso là một giống cà phê đột biến tự nhiên có nguồn gốc từ khu vực Urrao, Antioquia, Colombia. Hơn ba mươi năm trước, Chiroso được phát hiện và được trồng bởi Jose Arcadio Caro [chủ trang trại cũng là nhà sản xuất liên kết đầu tiên với Pergamino Cafe] bởi vì năng suất cao mà Chiroso đem lại ở điều kiện thời tiết mát lạnh. Trong quá trình đó, Jose Arcadio Caro mới dần dần khám phá ra hương vị tuyệt vời của giống cà phê này.
Ban đầu, nhiều ý kiến cho rằng Chiroso là một giống đột biến tự nhiên của Caturra, cây cà phê có kích thước hơi lùn được trồng phổ biến ở Urrao. Càng hợp lý hơn khi mẫu cà phê này hầu như không được tìm thấy bên ngoài Urrao và thích nghi tốt với điều kiện khí hậu mát mẻ đặc trưng của khu vực. Chiroso thường được xuất hiện trên thị trường với tên gọi Heirloom Chiroso Caturra. Tuy nhiên gần đây, các nhà di truyền học khi thực hiện các nghiên cứu DNA trên giống này đã chỉ ra Chiroso không có mối quan hệ với họ Typica như Caturra, thay vào đó lại là một giống địa phương của Ethiopia [theo Montagnon et al 2021]. Dù vậy, người ta vẫn chưa lí giải được tại sao Chiroso lại xuất hiện ở Antioquia, Colombia.
Chiroso được người dân địa phương chia làm hai loại theo kích thước và hình dáng: * Caturra Chiroso với cây thấp và quả ngắn hơn giống với Caturra. Đây cũng là mẫu cà phê được Jose phát hiện đầu tiên hơn ba mươi năm trước. * Bourbon Chiroso có thân cây cao hơn và ra quả dài hơn, mới được phát hiện mấy năm gần đây trong chuyến ghé thăm của Pergamino đến trang trại của Jose. Jose kể rằng thường xuyên có những cây cao hơn mọc lên trong trang trại của anh ấy với kích thước và hình dạng khác biệt. Nhóm nghiên cứu Pergamino đã phân lập những cây này và trồng chúng trên trang trại Finca Los Palomos và Finca Lomaverde. Kết quả cho ra mẫu cà phê có độ phức tạp và hương vị vượt trội.
Dù đã có mặt khá lâu, nhưng Chiroso mới bắt đầu được chú ý rộng rãi vào năm 2014 nhờ chiến thắng của Carmen Montoya Patino trong cuộc thi Cup of Excellence năm đó; mẫu cà phê Caturra Chiroso của cô nhận về hơn 91 điểm từ SCA. Sự thật thú vị là Carmen là hàng xóm của Jose; cô cũng là người đã đặt ra tên Chiroso vì hình dạng đặc biệt của trái cà phê này.
Chiroso đã đóng một vai trò quan trọng trong các cuộc thi COE, thậm chí đã nhiều lần giành chiến thắng. Filipe Henao, chủ trang trại Los Tres Mosqueteros cũng nhìn thấy tiềm năng vượt trội của Chiroso mang lại nên đã quyết định lần đầu tiên tham gia Cup of Excellence năm 2020 với mục đích định vị giá trị mẫu cà phê này trên bản đồ cà phê thế giới. Và với sự cố gắng chăm chỉ, Filipe đã giành giải nhất trong cuộc thi với mẫu Bourbon Chiroso với số điểm hơn 90.
Gần đây nhất, Chiroso đã được Daniel Teplitz thuộc Klatch Coffee, Los Angeles, CA mang đến tham dự cuộc thi US Brewes Cup được tổ chức tại SCA expo ở Portland, Oregon vào tháng 4 và giành được giải ba. Với những giải thưởng quan trọng này, càng khẳng định chất lượng mà Chiroso mang lại.
Ngày nay, Chiroso đã trở nên cực kỳ phổ biến ở Colombia vì khả năng chịu nhiệt độ thấp, năng suất cao và hương vị phức tạp. Không chỉ giới hạn ở Urrao mà một số trang trại ở Quindio, Nariño, Risaralda, Cauca, Tolima và Huila cũng đã quyết định trồng và có được kết quả rất nổi bật. Thậm chí, Chiroso còn được người dân ở đây ví như ‘Gesha của Colombia’.
Điều gì khiến Chiroso đặc biệt?
Cộng đồng cà phê, cùng tụi mình hay đùa với nhau rằng: Chiroso mang cho mình hương thơm gợi nhớ đến cà phê Ethiopia, vị chua và “mouthfeel” lại như cà phê Kenya. Có lẽ nguồn gene của giống cà phê này có sự liên hệ với quê hương Ethiopia nên điều trên cũng có sức thuyết phục. Chiroso mang theo mình hương hoa, và trái cây rất nhẹ nhàng và thanh tao, vị chua tươi sáng. Đây là một giống cà phê xứng đáng thử qua khi nhắc đến cà phê Colombia!
Hiện Chiroso đang được bán tại Every Half với số lượng giới hạn, hãy đặt mua ngay trên website hoặc nhắn tin trực tiếp cho tụi mình nhé!
Comments